"Zapal znicz pamięci" to akcja, odbywająca się z inicjatywy Radia Merkury i poznańskiego IPN. W tym roku zorganizowano ją się po raz czwarty - patronowały jej rozgłośnie regionalne Polskiego Radia w Poznaniu, Bydgoszczy, Katowicach, Łodzi i Gdańsku oraz piony edukacyjne IPN z tych miast. Honorowym patronatem objął akcję , jak co roku, marszałek województwa wielkopolskiego Marek Woźniak (który w tym roku zapalił znicz pamięci w Gostyniu w 73-rocznicę egzekucji miejscowych elit).

Celem polityki Niemców podczas okupacji w Wielkopolsce, na Śląsku, Pomorzu, Kujawach, północnej części Mazowsza - czyli na ziemiach włączonych do III Rzeszy - była likwidacja polskich elit i warstw przywódczych. Ludzie ci ginęli, bo byli Polakami i dobrymi, aktywnymi obywatelami. Dobrze wypełniali swoje obowiązki zawodowe i uczestniczyli w życiu społecznym.

W Wielkopolsce w dniach 20 – 23 października 1939 miały miejsce pierwsze masowe, publiczne mordy dokonane przez niemieckie plutony egzekucyjne w następujących miastach: Śrem, Książ, Kórnik, Mosina, Środa, Kostrzyn, Gostyń, Poniec, Krobia, Kościan, Śmigiel, Leszno, Osieczna i Włoszakowice. Egzekucje poprzedzało posiedzenia sądu doraźnego.

20 Października 1939 r. około godziny 8.00 rozstrzelano przed kórnickim ratuszem 15 mieszkańców Ziemi Kórnickiej (6 osób z Kórnika, 2 z Bnina i Prowentu, 7 z okolicznych wiosek):
1. Franciszka Dłubałę
2. Teofila Wolniewicza – burmistrza Kórnika (1925–1937)
3. Jana Gmytrasiewicza
4. Alfonsa Ellmanna
5. Kazimierza Finke
6. Ksawerego Lehmanna
7. Jana Lempke
8. Franciszka Narożnego
9. Andrzeja Nędzę
10. Jana Niemczala
11. Wojciecha Niemiera
12. Ignacego Nowaka
13. Antoniego Pacyńskiego
14. Seweryna Rozmiarka
15. Józefa Sterna

Niemiecki pluton egzekucyjny składał się z 16 essesmanów z Einsatzkommando 11 (tego dnia dokonali jeszcze egzekucji Polaków w Mosinie).

Ciała pomordowanych wrzucono do zbiorowej nieoznaczonej mogiły na cmentarzu kórnickim. Dopiero po wojnie odbyły się uroczystości pogrzebowe rozstrzelanych obywateli kórnickich.

Dzieci ze Szkoły Podstawowej nr 1 w Kórniku pod opieką Alicji Serwatkiewicz wzięły udział w akcji „Zapal znicz pamięci”. W miejscu wiecznego spoczynku kórnickich patriotów na cmentarzu parafialnym zapaliły 15 biało – czerwonych zniczy ułożonych w kształcie serca. Każdy znicz symbolizował jedną ofiarę egzekucji. Zebrani odmówili modlitwę w miejscu pamięci i usłyszeli historię o ponurych wydarzeniach sprzed 73 lat.

Zapalenie znicza pamięci jest okazją dla lepszego poznania losów Polaków, którzy znaleźli się na terenie ziem później wcielonych do Rzeszy. Zdjęcia z akcji umieszczone zostaną na specjalnych stronach w Internecie.

Alicja Serwatkiewicz